«Μ’ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ ΚΑΙ ΒΑΠΟΡΙΑ...»
Το ταξίδι μίας οικογένειας δύο αιώνων,
μέσα από την ιστορία τεσσάρων ηπείρων.
Το ταξίδι μίας οικογένειας δύο αιώνων,
μέσα από την ιστορία τεσσάρων ηπείρων.
1818: Η Ελληνική Επανάσταση του ’21 πλησιάζει, και τα Βαλκάνια είναι αναστατωμένα. Ο Θεόδωρος Αρβανίτης, ο προ-προ-προπαππούς της Δανάης Ταμπουράκη Jiménez –της τρισέγγονης που ποτέ δεν θα γνωρίσει- έχει πάρει την απόφαση να ξεριζωθεί. Φεύγει από την Bitola (Μοναστήρι), την κωμόπολη δίπλα στη λίμνη Πρέσπα της Μακεδονίας –που τότε ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία- και θα ταξιδέψει πέρα απ’ το Αιγαίο, ως την Τένεδο –το νησί της Μικράς Ασίας, κοντά στην Τροία.
Ελληνικό το όνομά του, αλλά το επώνυμο αυτής της οικογένειας που θα σαλπάρει στα πελάγη της Ιστορίας, δείχνει καταγωγή από τόπους
με γλώσσα αλβανική.
Ελληνικό το όνομά του, αλλά το επώνυμο αυτής της οικογένειας που θα σαλπάρει στα πελάγη της Ιστορίας, δείχνει καταγωγή από τόπους
με γλώσσα αλβανική.
1848: Από την άλλη πλευρά της θάλασσας, στα Κανάρια νησιά της Ισπανίας,
ο δικτάτορας Ramón Narváez ανέβηκε με το ζόρι στην κυβέρνηση, κι έτσι
ο Eustaquio González, ο άλλος προ-προ-προπαππούς της τρισέγγονης Δανάης Eréndira, έχει πάρει κι αυτός την απόφαση να ξεριζωθεί και θα ταξιδέψει πέρα
απ’ τον Ατλαντικό Ωκεανό, ως την Costa Rica της Καραϊβικής –που έχει ήδη απελευθερωθεί από το ισπανικό στέμμα, το 1821. Κοινοί οι αγώνες...
Αργότερα, ο εγγονός του, ο Heladio Sancho Cambronero, θα γίνει Αρχιεπίσκοπος στην Κεντρική Λατινική Αμερική.
ο δικτάτορας Ramón Narváez ανέβηκε με το ζόρι στην κυβέρνηση, κι έτσι
ο Eustaquio González, ο άλλος προ-προ-προπαππούς της τρισέγγονης Δανάης Eréndira, έχει πάρει κι αυτός την απόφαση να ξεριζωθεί και θα ταξιδέψει πέρα
απ’ τον Ατλαντικό Ωκεανό, ως την Costa Rica της Καραϊβικής –που έχει ήδη απελευθερωθεί από το ισπανικό στέμμα, το 1821. Κοινοί οι αγώνες...
Αργότερα, ο εγγονός του, ο Heladio Sancho Cambronero, θα γίνει Αρχιεπίσκοπος στην Κεντρική Λατινική Αμερική.
1860, και ο Ευστράτιος Μαλαματίνας, άλλος προ-προ-προπαππούς της Δανάης (αφού ο κάθε γονιός της έχει δύο παππούδες), ιδρύει στην Τένεδο της Μικράς Ασίας την ομώνυμη οινοποιία: Ρετσίνα Μαλαματίνα –το κύριο προϊόν του νησιού –με τις «κ’ντούρες», τις βυζαντινές-, το οποίο θα ταξιδέψει μέχρι την Κωνσταντινούπολη, για να γίνει Θεία Κοινωνία στο Πατριαρχείο.
1906. Αλλαγή αιώνα και νέα χιλιετία. Στην Τένεδο, την μικρασιάτικη και την αιγαιοπελαγίτικη, πάλι. Ο γιος του Δημάρχου, ο Χρήστος ο Μαλαματίνας, ο προ-προπαππούς, αναγκάζεται ν’ αφήσει το νησί μας, για να βγει στον πηγαιμό για μια καλύτερη ζωή στις Η.Π.Α., λόγω των οικονομικών δυσχερειών που επιβάλλουν οι Τούρκοι, προκειμένου να ξεριζώσουν τον ελληνισμό.
Θα καταλήξει, όμως, από άρχοντας να δουλεύει για την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής της California. Το Αμερικάνικο... όνειρο! Εκεί –μετά τον μεγάλο σεισμό του San Francisco- θα παντρευτεί στο San Pedro με πρεσβυτεριανό γάμο το 1912 την Esther May Reynolds και το 1913 θα αποκτήσει μία κόρη, την Muriel Malamatinas W. Peterson.
Θα καταλήξει, όμως, από άρχοντας να δουλεύει για την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής της California. Το Αμερικάνικο... όνειρο! Εκεί –μετά τον μεγάλο σεισμό του San Francisco- θα παντρευτεί στο San Pedro με πρεσβυτεριανό γάμο το 1912 την Esther May Reynolds και το 1913 θα αποκτήσει μία κόρη, την Muriel Malamatinas W. Peterson.
1912: Στην άλλη πλευρά του Αιγαίου τώρα, στη Σάμο, ο δικηγόρος ο Γιάννης
ο Γιαγ(ι)άς, ο εξάδελφος της προγιαγιάς της Χαριτωμένης Γιαγιάς, είναι ο πρώτος αναρχικός της ελληνικής ιστορίας: αντάρτης εναντίον της πολιτικής επανένωσης
της Σάμου με την Ελλάδα, που επέβαλε ο Θεμιστοκλής Σοφούλης.
Αποκεφαλίστηκε και το κεφάλι του βρίσκεται στο Μουσείο Σάμου, στο Καρλόβασι.
Την μητέρα του την έκαψαν ζωντανή.
Ο πρώτος Βαλκανικός Πόλεμος έχει ξεσπάσει και ο Ρούκουνας –ο ρεμπέτης,
το “Σαμιωτάκι”- θα έγραφε αργότερα τραγούδι για την οικογένεια:
«Μια μάνα είχαν τα παιδιά, / οι ξακουστοί Γιαγιάδες.
Ήταν λεβέντισσα κι αυτή, / όπως και τα παιδιά της.
<Γεια σου, Ρούκουνα, με το μπαγλαμά σου!>
Δεν έφταιξε ποτέ αυτή / κι άδικα την επιάσαν.
Πετρέλαιο της ρίξανε / και ζωντανή την κάψαν.»
ο Γιαγ(ι)άς, ο εξάδελφος της προγιαγιάς της Χαριτωμένης Γιαγιάς, είναι ο πρώτος αναρχικός της ελληνικής ιστορίας: αντάρτης εναντίον της πολιτικής επανένωσης
της Σάμου με την Ελλάδα, που επέβαλε ο Θεμιστοκλής Σοφούλης.
Αποκεφαλίστηκε και το κεφάλι του βρίσκεται στο Μουσείο Σάμου, στο Καρλόβασι.
Την μητέρα του την έκαψαν ζωντανή.
Ο πρώτος Βαλκανικός Πόλεμος έχει ξεσπάσει και ο Ρούκουνας –ο ρεμπέτης,
το “Σαμιωτάκι”- θα έγραφε αργότερα τραγούδι για την οικογένεια:
«Μια μάνα είχαν τα παιδιά, / οι ξακουστοί Γιαγιάδες.
Ήταν λεβέντισσα κι αυτή, / όπως και τα παιδιά της.
<Γεια σου, Ρούκουνα, με το μπαγλαμά σου!>
Δεν έφταιξε ποτέ αυτή / κι άδικα την επιάσαν.
Πετρέλαιο της ρίξανε / και ζωντανή την κάψαν.»
1900 – 2000: Ένας αιώνας, δύο πρόσωπα: Η Δέσποινα και η Δανάη. Η Δέσποινα Μαλαματίνα του Αρβανίτη και η Δανάη Ταμπουράκη των Jiménez. Η μία προγιαγιά, και η άλλη δισέγγονη. Η μία πεθαίνει και η άλλη γεννιέται. Η μία γράφει Ιστορία και η άλλη τη διαβάζει:
Η Δέσποινα, η αδελφή του Βασίλη Αρβανίτη –για τον οποίον έγραψε λογοτεχνικό βιβλίο ο Στρατής Μυριβήλης και τον ζωγράφισε ο Θεόφιλος- θα ταξιδέψει το 1911 στην Αίγυπτο, θα βρει εκεί τις ρίζες της οικογένειας στον Αιγυπτιωτικό Ελληνισμό και θα εγκατασταθεί. Εκεί –λόγω του εμπορίου βαμβακιού- θα γνωρίσει την οικογένεια του Κ. Π. Καβάφη, και θα εντυπωσιαστεί από τον κινηματογράφο των αδελφών Lumière.
Η Δέσποινα, η αδελφή του Βασίλη Αρβανίτη –για τον οποίον έγραψε λογοτεχνικό βιβλίο ο Στρατής Μυριβήλης και τον ζωγράφισε ο Θεόφιλος- θα ταξιδέψει το 1911 στην Αίγυπτο, θα βρει εκεί τις ρίζες της οικογένειας στον Αιγυπτιωτικό Ελληνισμό και θα εγκατασταθεί. Εκεί –λόγω του εμπορίου βαμβακιού- θα γνωρίσει την οικογένεια του Κ. Π. Καβάφη, και θα εντυπωσιαστεί από τον κινηματογράφο των αδελφών Lumière.
1922. Η Δέσποινα Αρβανίτη και ο Χρήστος Μαλαματίνας – το πιο όμορφο ζευγάρι της Τενέδου- επιστρέφουν στη Μικρασία, εκείνη από την Αίγυπτο, κι εκείνος από την Αμερική.
Παντρεύονται στην εκκλησία της Τενέδου, εκεί όπου ο ήρωας Κουντουριώτης είχε αφιερώσει την καμπάνα, κι αμέσως θα ξεσπάσει η καταστροφή της Σμύρνης.
Ο προπαππούς ο Χρήστος –νέος τότε- θα επιστρατευθεί αμέσως μετά τον γάμο του, και η προγιαγιά η Δέσποινα θα του στείλει στο μέτωπο τη νυφική τους φωτογραφία –που εκείνος φοράει τη στρατιωτική του στολή- και θα αυτοσχεδιάσει ποίημα, από τη νησιώτικη λαογραφία:
«Δεν είναι κρίμα κι άδικο / πουλάκια ερωτευμένα,
χώρια να ζούνε μοναχά / και νάν’ κατατρεγμένα;»
Η Σμύρνη φλέγεται, και η οικογένεια Αρβανίτη – Μαλαματίνα ταξιδεύουν σε δρόμους της φτώχειας και σε πορείες θαλασσινές του ρατσισμού: Στην Τουρκία ήταν «γκιαούρηδες» και στην Ελλάδα «τουρκόσποροι»...
Και το σπίτι τους στο νησί, είναι σήμερα πολυτελές ξενοδοχείο της Τενέδου…
Στο Μόλυβο της Λέσβου, μένουν δίπλα στης Δασκάλας με τα Χρυσά Μάτια –στην Πύλη του Κάστρου από μέσα.
Και στη Δράμα, αργότερα, η Δέσποινα –η αρχόντισσα της Μικρασίας και της Αιγύπτου- θ’ αναγκαστεί να δουλέψει στα καπνά και στο τέλος θα πουλήσει τα χρυσά φλουριά του νυφικού της, για να μεγαλώσει τα παιδιά της.
Παντρεύονται στην εκκλησία της Τενέδου, εκεί όπου ο ήρωας Κουντουριώτης είχε αφιερώσει την καμπάνα, κι αμέσως θα ξεσπάσει η καταστροφή της Σμύρνης.
Ο προπαππούς ο Χρήστος –νέος τότε- θα επιστρατευθεί αμέσως μετά τον γάμο του, και η προγιαγιά η Δέσποινα θα του στείλει στο μέτωπο τη νυφική τους φωτογραφία –που εκείνος φοράει τη στρατιωτική του στολή- και θα αυτοσχεδιάσει ποίημα, από τη νησιώτικη λαογραφία:
«Δεν είναι κρίμα κι άδικο / πουλάκια ερωτευμένα,
χώρια να ζούνε μοναχά / και νάν’ κατατρεγμένα;»
Η Σμύρνη φλέγεται, και η οικογένεια Αρβανίτη – Μαλαματίνα ταξιδεύουν σε δρόμους της φτώχειας και σε πορείες θαλασσινές του ρατσισμού: Στην Τουρκία ήταν «γκιαούρηδες» και στην Ελλάδα «τουρκόσποροι»...
Και το σπίτι τους στο νησί, είναι σήμερα πολυτελές ξενοδοχείο της Τενέδου…
Στο Μόλυβο της Λέσβου, μένουν δίπλα στης Δασκάλας με τα Χρυσά Μάτια –στην Πύλη του Κάστρου από μέσα.
Και στη Δράμα, αργότερα, η Δέσποινα –η αρχόντισσα της Μικρασίας και της Αιγύπτου- θ’ αναγκαστεί να δουλέψει στα καπνά και στο τέλος θα πουλήσει τα χρυσά φλουριά του νυφικού της, για να μεγαλώσει τα παιδιά της.
1941, πια, στην Καλλιθέα της Αθήνας και η Μαρκέλλα – η γιαγιά της Δανάης, η κόρη της Δέσποινας Μαλαματίνα και μητέρα του Ηλία Ταμπουράκη- πουλάει το μαντολίνο της για να ζήσει η οικογένεια της δύσκολη χρονιά του παρανοϊκού πολέμου του Αδόλφου Hitler. Κι όταν πήγε να βάλει μια δεκάρα στο χέρι του μικρού ζητιάνου, στη γωνία του σπιτιού, εκείνος –μικρό παιδί- έγειρε και πέθανε στην αγκαλιά της. Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος: Εξαθλίωση.
1948: Πέρα απ’ τον Ωκεανό και πάλι, στην εξωτική Costa Rica της Καραϊβικής. Ο αριστερός Πρόεδρος της χώρας, José Figueres, αντιμετωπίζει πραξικόπημα και καταργεί για πάντα το στρατό -προκειμένου να μη δημιουργεί δικτατορίες. Θεσπίζει την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, και ο παππούς της Δανάης Eréndira, o Luis Ángel Jiménez, συμμετέχει στα γεγονότα με την επαναστατική πολιτοφυλακή.
1952: Η γιαγιά η Μαρκέλλα ταξιδεύει με αεροπλάνο της SAS στην Tanga της Τανζανίας –στην Ανατολική Αφρική- όπου θα εγκατασταθεί στου θείου Διονύση το αγρόκτημα με τις τουλίπες (ο οποίος είχε χαθεί στην καταστροφή τής Σμύρνης και βρέθηκε τελικά με τη συμβολή του Ερυθρού Σταυρού.)
Εκεί, ο Βρετανός γείτονας –σκληρός αποικιοκράτης- σκότωσε τον Αφρικανό υπηρέτη που τόλμησε να κόψει μία καρύδα από τον φοίνικα του αγροκτήματος. Αγανάκτηση κι επιστροφή στην Καλλιθέα.
Η επανάσταση των Mau-mau σύντομα θα ξεσπούσε στην Αφρική.
Εκεί, ο Βρετανός γείτονας –σκληρός αποικιοκράτης- σκότωσε τον Αφρικανό υπηρέτη που τόλμησε να κόψει μία καρύδα από τον φοίνικα του αγροκτήματος. Αγανάκτηση κι επιστροφή στην Καλλιθέα.
Η επανάσταση των Mau-mau σύντομα θα ξεσπούσε στην Αφρική.
1969: Στο Χαϊδάρι Αττικής, η προγιαγιά η Μαρουδιώ η Κωνσταντάρα –το «λαγωνικό της οικογένειας»- ανακαλύπτει και συλλαμβάνει τους δύο Γερμανούς δολοφόνους, τον Duft και τον Bassenauer, οι οποίοι θα εκτελεστούν από το δικτατορικό καθεστώς του Γεώργιου Παπαδόπουλου. Η Μαρουδιώ βραβεύεται από τον Αντιβασιλέα με μετάλλιο και χρηματικό ποσόν, αλλά εκείνη ζητά να παραδωθούν τα λεφτά στις οικογένειες των ορφανών. Αυτά, όμως, παραμένουν
στις τσέπες των χουντικών...
http://el.wikipedia.org/wiki/Χέρμαν_Ντουφτ_-_Χανς_Μπασενάουερ
στις τσέπες των χουντικών...
http://el.wikipedia.org/wiki/Χέρμαν_Ντουφτ_-_Χανς_Μπασενάουερ
http://el.wikipedia.org/wiki/Χέρμαν Ντουφτ - Χανς Μπασενάουερ
1973: «ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ! ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ!»
Ο Ηλίας Ταμπουράκης -ο πατέρας της Δανάης Eréndira, ο γιος της Μαρκέλλας Μαλαματίνα, ο εγγονός της Δέσποινας Αρβανίτη και της Μαρουδιώς Κωνσταντάρα, ο δισέγγονος και τρισέγγονος τόσων Μαλαματιναίων και Αρβανίτηδων, ηρώων και κρασάδων, από τα πέρατα της γης -την Μικρασία και την Τανζανία- θα βρεθεί τις ημέρες των γεγονότων του Πολυτεχνείου με το σχολικό του πούλμαν στην οδό Πατησίων -πηγαίνοντας προς τη Γερμανική του σχολή- και θα βιώσει την ένταση της εξέγερσης.
Τότε, η οικογένεια Μαλαματίνα δούλευε για τον Βασίλη Τσιτσάνη, τον τραγουδιστή από τα Τρίκαλα, ο οποίος –μαζί με τη Σωτηρία Μπέλλου, τη ρεμπέτισσα- θα τραγουδούσαν το:
«Κάνε λιγάκι υπομονή...»,
ένα τραγούδι για τον καημό όλης αυτής της οικογενειακής ιστορίας...
Ο Ηλίας Ταμπουράκης -ο πατέρας της Δανάης Eréndira, ο γιος της Μαρκέλλας Μαλαματίνα, ο εγγονός της Δέσποινας Αρβανίτη και της Μαρουδιώς Κωνσταντάρα, ο δισέγγονος και τρισέγγονος τόσων Μαλαματιναίων και Αρβανίτηδων, ηρώων και κρασάδων, από τα πέρατα της γης -την Μικρασία και την Τανζανία- θα βρεθεί τις ημέρες των γεγονότων του Πολυτεχνείου με το σχολικό του πούλμαν στην οδό Πατησίων -πηγαίνοντας προς τη Γερμανική του σχολή- και θα βιώσει την ένταση της εξέγερσης.
Τότε, η οικογένεια Μαλαματίνα δούλευε για τον Βασίλη Τσιτσάνη, τον τραγουδιστή από τα Τρίκαλα, ο οποίος –μαζί με τη Σωτηρία Μπέλλου, τη ρεμπέτισσα- θα τραγουδούσαν το:
«Κάνε λιγάκι υπομονή...»,
ένα τραγούδι για τον καημό όλης αυτής της οικογενειακής ιστορίας...
1988: Μεγαλωμένος με τις ιστορίες της γιαγιάς Δέσποινας, από τη Μικρασία και την Αίγυπτο, και με τις άλλες ιστορίες της μαμάς του της Μαρκέλλας, από την Τανζανία, ταξιδεύει γι’ άλλη μια φορά ως την άκρη του κόσμου, στην Costa Rica
της Κεντρικής Λατινικής Αμερικής, όπου θα παντρευτεί με την Maricela
del Carmen Jiménez Sancho, την κόρη του Luis Ángel Jiménez –του επαναστάτη- την εγγονή του Eladio Sancho –του Αρχιεπισκόπου-, την δισέγγονη
του Eustaqio González –του μετανάστη από τα Κανάρια νησιά της Ισπανίας.
της Κεντρικής Λατινικής Αμερικής, όπου θα παντρευτεί με την Maricela
del Carmen Jiménez Sancho, την κόρη του Luis Ángel Jiménez –του επαναστάτη- την εγγονή του Eladio Sancho –του Αρχιεπισκόπου-, την δισέγγονη
του Eustaqio González –του μετανάστη από τα Κανάρια νησιά της Ισπανίας.
2013 κι επιστροφή στην Ελλάδα, όπου η οικογένεια Ταμπουράκη Μαλαματίνα Jiménez θα βραβευτεί από την UNESCO για την Κατανόηση και την Ειρήνη ανάμεσα στους λαούς...
Κι εμείς, συνεχίζουμε τα ταξίδια μας, μες τις ιστορίες των πολιτισμών...
Γιατί πιστεύουμε δυνατά στα λόγια του Αρχιμήδη:
Γιατί πιστεύουμε δυνατά στα λόγια του Αρχιμήδη: